სტატია მომზადებულია “სამხრეთის კარიბჭის” მიერ
ავტორი: ავთო ინასარიძე
ასპინძაში ტერასებზე აღდგენილი მესხური ვაზის ჯიშებისგან მოწეული ყურძენი, ოთხი საუკუნის შემდეგ ისევ ღვინდება. დუღილის პირველი ეტაპი უკვე დასრულდა, ექვს თვეში კი ქართულ მეღვინეობას ტერასების წითელი “თამარის ვაზი“ და თეთრი „მესხური ჩიტისთვალა“ დაუბრუნდება.
“ეს არის პირველი მოწეული ყურძენი ჩვენი ტერასებიდან. გვაქვს სამი ქვევრი, რომელიც წელს ჩავდგით. წლევანდელი მოსავალი იყო ნიშანი იმისა, თუ როგორი ღვინო გამოვიდოდა ორი წლის შემდეგ. გაისად უფრო მეტი ქვევრი და ღვინო გვექნება. თეთრ ღვინოში ალპური მცენარეების სუნი და თაფლის გემო იგრძნობა“, – ამბობს მეღვინე გიორგი ნათენაძე, რომელიც მომალ წელს ტერასებზე მესხური ოდის და მესხური მარნის აშენებას გეგმავს, მოეწყობა მცირე სამზარეულოც, სადაც სტუმრები მესხურ კერძებს დააგემოვნებენ.
ღვინის ფერმენტაცია, ანუ დუღილის პროცესი უკვე დასრულდა და ახლა დაწმენდის პროცესშია, ექვსი თვის შემდეგ კი ბოთლებში ჩამოასხამენ და დააწერენ, რომ 400 წლის შემდეგ ეს არის პირველი რთველისგან მიღებული ღვინო.
2018 წელს ხიზაბავრის ტერასებზე ჯამურად ორ ტონაზე მეტი “ხიხვის“, “ჩიტისთვალას“, “მესხური მწვანის“, “ჩიტისკვერცხას“ და
“თამარის ვაზის“ ჯიშის ყურძნის მოსავალი მოვიდა. ტერასების წლევანდელი მოსავლით ორი სახეობის ღვინოს, წითელი “თამარის ვაზს“ და თეთრ “მესხური ჩიტისთვალას“ აყენებენ.
“თამარის ვაზი“ წითელი ყურძენია, რომელშიც შაქრის შემცველობა 15–18% არ აღემატება, თუმცა მესხურ ტერასებზე მოწეული ყურძნის შაქრიანობამ 22–25% მიაღწია.
“თამარის ვაზისგან“ მსუბუქ, მცირე ტანინებიან და მდიდარი არომატების მქონე წითელ ღვინოს ვიღებთ. ჩვენს რეგიონში სიცივის გამო ყურძენი მაქსიმალურ შაქრიანობის მიღებას ვერ ასწრებს, თუმცა ტერასები გვაძლევს საშუალებას, რომ მივიღოთ მეტი სიმწიფე. ქვა, რომელიც დღისით ცხელდება, ღამითაც თბილია და შესაბამისად ყურძენი უკეთ მწიფდება“, – ამბობს მეღვინე გიორგი ნათენაძე.
“ჩიტისთვალას“, “მესხური მწვანესა“ და “ჩიტისკვერცხას“ ვაზის ჯიშებით მიღებული თეთრი ღვინო კი მთის მცენარეების ტონით და თაფლის სურნელით ხასიათდება.
“აღდგენილი ჯიშებით ღვინის დაყენებისას, არ ვიცით ჭაჭა უნდა დარჩეს თუ არა, ეს ტრადიცია დაიკარგა, ამიტომ გვიწევს ექსპერიმენტების ჩატარება და დაკვირვება, თუ როგორი გამოვა როგორც ჭაჭის დიდხანს გაჩერებით, ისე მის გარეშე“, – ამბობს ნათენაძე.
ასპინძაში გაშენებულ მესხურ ტერასებზე ახლა ვაზი მთლიანად იფუთება, რადგან მინუს 16 გრადუს ყინვაზე ვენახი გაიყინება და აღარ მოისხამს. განსაკუთრებული სამუშაოები სჭირდება ღვინოს დუღილის შეწყვეტის შემდეგაც. მეღვინეები ქვევრში გოგირდს ახრჩოლებენ, რომ შიგნით ჟანგბადი აღარ დარჩეს. ამის შემდეგ კი თიხით და სპეციალური მინით ლუქავენ.
“საქართველოს და თურქეთის მასშტაბით მომიწია მომეძიებინა მესხური ვაზის ჯიშები. ჯამში 24 მესხური ჯიში გვაქვს, რომელიც უკვე გაშენებულია. ასევე აღმოჩენილია 40–მდე უძველესი ჯიში, რომლის კვლევაც გრძელდება და მალე გაცოცხლდება. მე–16 საუკუნის ისტორიული წყაროების ცნობით, მესხეთში სამასზე მეტი ადგილობრივი მესხური ვაზის ჯიში არსებობდა. ჩვენ იმედი გვაქვს, რომ ჩვენს მეცნიერებთან ერთად კიდევ არაერთ მესხურ ვაზს დავაბრუნებთ“, – ამბობს ნათენაძე.
