ირაკლი პაპავა
„საქართველოს დემოკრატიული განვითარების კავშირის“ იურისტი
ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის წარმომადგენლობითმა ორგანომ 2018 წლის 12 იანვარს მუნიციპალიტეტის 2018 წლის მთავარ საფინანსო დოკუმენტი დაამტკიცა. შესაბამისად, უკვე შესაძლებელია მის ფონზე გარკვეული ანალიზის გაკეთება და იმის შეფასება, თუ რამდენად „ხარჯთეფექტიანად“ შეეწირა ადგილობრივ თვითმმართველობაზე ქალაქ ოზურგეთში მცხოვრები მოსახლეობის საქართველოს კანონმდებლობით აღიარებული და გარანტირებული უფლება ცენტრალური ხელისუფლების გადაწყვეტილებას ქალაქ ოზურგეთისთვის თვითმმართველი ქალაქის სტატუსის ჩამორთმევის (გაუქმების) შესახებ, რომელიც გასულ, 2017 წელს კანონით გათვალისწინებული სავალდებულო მოთხოვნის უხეში დარღვევით (მოსახლეობასთან აუცილებელი წინასწარი კონსულტაციების გამართვის გარეშე) განხორციელდა, ან კიდევ ამ გადაწყვეტილებამ რეალურად მოიტანა თუ არა მთავრობის მიერ შეპირებული „სიკეთეეები“ და „სარგებელი“, თვითმმართველი თემის სახით, კვლავ გაერთიანებული ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის მაცხოვრებლებისთვის.
დავიწყოთ იმით, რომ ქვეყნის ხელისუფლება, თვითმმართველობის სფეროში 2014 წელს განხორციელებული ცვლილებების შედეგად შექმნილი შვიდი ახალი თვითმმართველი ქალაქის გაუქმებისა და მათი კვლავ სათემო მუნიციპალიტეტებთან გაერთიანების აუცილებლობის ერთ-ერთ უმთავრეს არგუმენტად, თავის დროზე, ადმინისტრაციული ხარჯების შემცირებასა და მის საფუძველზე დაზოგილი თანხების რეგიონებში ინფრასტრუქტურის განვითარებაზე მიმართვას ასახელებდა. ამასთან დაკავშირებით საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტრო აღნიშნავდა, რომ მუნიციპალიტეტების გაყოფამ წარმოშვა რიგი პრობლემებისა: ა) „მინიმუმ გაორმაგდა ადმინისტრაციული ხარჯები, ერთის მაგივრად ორი თვითმმართველი ერთეულის და, შესაბამისად, მათი ორგანიზაციების შექმნის შედეგად“; ბ) „კაპიტალური ხარჯების მოცულობა შემცირდა მიმდინარე, მათ შორის, ადმინისტრაციული ხარჯების ზრდის პროპორციულად, რაც, თავის მხრივ, ნეგატიურად აისახება როგორც თვითონ მუნიციპალიტეტების, ისე მთლიანად ქვეყნის ეკონომიკურ განვითარებაზე“; გ) „გაუარესდა ხარჯვის ეფექტიანობა“ (რაც იმას გულისხმობდა, რომ ხარჯვა არ იყო განვითარებაზე ორიენტირებული).
დაიზოგა თუ არა ადმინისტრაციული ხარჯები?
საინტერესოა, თვითმმართველი ქალაქის – ოზურგეთის ადმინისტრაციის გაუქმებითა და კვლავ სათემო მუნიციპალიტეტში დაბრუნებით, რეალურად, მოხდა თუ არა ადმინისტრაციული ხარჯის დაზოგვა, რამდენად სწორ გათვლებს აკეთებდა რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტრო ამ მიმართულებით.
ქვემოთ მოცემულ ცხრილში წარმოდგენილია ინფორმაცია ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში (მუნიციპალიტეტებში) წარმომადგენლობითი და აღმასრულებელი ორგანოების დაფინანსების შესახებ 2017 და 2018 წლების მიხედვით; საგულისხმოა, რომ 2017 წლის მონაცემები წარმოდგენილია როგორც ცალ-ცალკე თვითმმართველი ქალაქი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტისა და თვითმმართველი თემი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტისთვის, ისე ჯამური სახითაც. ამასთან, 2017 წლის შესაბამისი მონაცემები აღებულია საკრებულოს მიერ დამტკიცებული ქალაქ ოზურგეთის მუნიციპალიტეტისა და თვითმმართველი თემი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის 2017 წლის ბიუჯეტების პირველადი ვარიანტის მიხედვით (თანხები მითითებულია ათას ლარებში):
როგორც ვხედავთ, ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის 2018 წლის ბიუჯეტის თანახმად, „წარმომადგენლობითი და აღმასრულებელი ორგანოების დაფინანსება“ 4.330,2 ათ. ლარითაა დაგეგმილი და იგი 19,2 ათ. ლარით აღემატება ოზურგეთის ორივე მუნიციპალიტეტის 2017 წლის ანალოგიურ ჯამურ მაჩვენებელს. ნიშანდობლივია ისიც, რომ 2018 წლის ბიუჯეტით „შრომის ანაზღაურების“ მუხლში მიმართული სახსრები (რაც ბიუჯეტის მთლიანი ხარჯების 19,95%-ს შეადგენს) 78,5 ათ. ლარით მეტია ოზურგეთის ორივე მუნიციპალიტეტის 2017 წლის ანალოგიურ ჯამურ მაჩვენებელთან შედარებით (რომელიც, თავის მხრივ, ბიუჯეტის საერთო ჯამური ხარჯების 19,32%-ს შეადგენს). აქვე უნდა აღინიშნოს ის გარემოებაც, რომ შეცვლილ რეალობაში (მას შემდეგ, რაც ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს მიერ 2018 წლის 18 იანვარს დაჩქარებულ რეჟიმში იქნა დამტკიცებული ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკრებულოსა და მერიის თანამდებობის პირთა, ასევე, საკრებულოს აპარატისა და მერიის პროფესიულ საჯარო მოხელეთა თანამდებობრივი სარგოების ოდენობები და საშტატო ნუსხა, რითაც ოფიციალურად გაფორმდა 2018 წლის 1 იანვრიდან ხელფასების მატების ფაქტი საკრებულოსა და მერიაში) „წარმომადგენლობითი და აღმასრულებელი ორგანოების დაფინანსება“ „შრომის ანაზღაურების“ მუხლის ნაწილში, რეალურად, უკვე სულ მცირე 350,0 ათ. ლარითაა გაზრდილი (რაც ჯერ არ არის ასახული მუნიციპალიტეტის მთავარ საფინანსო დოკუმენტში). თუმცა, ამასაც რომ თავი დავანებოთ, ერთი რამ უკვე ამ ეტაპზევე ფაქტია: ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის 2018 წლის ბიუჯეტის მთლიანი ხარჯების (15.266,8 ათ. ლარი) 28,36% ადმინისტრაციულ ხარჯებზეა მიმართული (2017 წლის ანალოგიური ჯამური მაჩვენებელი 28,06%-ია). შესაბამისად, შეიძლება ცალსახად ითქვას, რომ რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს წინასწარ გათვლებს, რომ, ადმინისტრაციული ხარჯების შემცირების საფუძველზე დაზოგილი საბიუჯეტო თანხები რეგიონებში ინფრასტრუქტურის განვითარებას მოხმარდებოდა, სულ მცირე, ოზურგეთის შემთხვევაში, არანაირი კავშირი არ აღმოაჩნდა რეალურ მდგომარეობასთან (მკითხველს აქ, ცნობის სახით, გვინდა შევახსენოთ, რომ სამინისტრო, თვითმმართველი ქალაქების რიცხვისა და მათი ადმინისტრაციების შემცირების ხარჯზე, სულ მცირე 40-50 მილიონი ლარის საბიუჯეტო ეკონომიას ელოდა). პარალელურად, ოზურგეთის გაერთიანებულ მუნიციპალიტეტში არც სამოხელეო შტატების რაოდენობის არსებითი ცვლილება (შემცირება) მომხდარა.
იზრდებოდა თუ არა გაყოფილი მუნიციპალიტეტების საკუთარი შემოსავლები?
საგანგებოდ უნდა შევეხოთ კიდევ ერთ მნიშვნელოვან საკითხს. თავის დროზე რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს 2014 წელს გაყოფილი მუნიციპალიტეტების კვლავ გაერთიანების ერთ-ერთ „წონად“ არგუმენტად ის გარემოება მოჰყავდა, რომ „მუნიციპალიტეტების გაყოფის შედეგად არ გაზრდილა მათი საკუთარი შემოსავლები, რადგან გაყოფა არანაირად არ გამოდგა ეკონომიკური აქტივობის წახალისების საფუძვლად“; იგი, ასევე, აცხადებდა, რომ მუნიციპალური ბიუჯეტების ზრდა „მიღწეული იქნა არა საკუთარი შემოსავლების გაზრდის, არამედ სახელმწიფო ბიუჯეტიდან დამატებითი ტრანსფერის გამოყოფის ხარჯზე (სახელმწიფო ბიუჯეტიდან გაღებული იქნა დამატებითი ხარჯები)“. ვნახოთ, ოზურგეთის მაგალითზე, რამდენად რეალური იყო/არის სამინისტროს ამგვარი დასკვნები.
ქვემოთ მოცემულ ცხრილში წარმოდგენილია ინფორმაცია ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის (მუნიციპალიტეტების) შემოსავლების შესახებ, თუ როგორ იცვლებოდა სხვადასხვა წყაროებიდან მისაღები შემოსავლები წლების მიხედვით დინამიკაში, მათ შორის „წმინდად“ „საკუთარი“ შემოსავლები (გრანტების გარეშე). ამასთან, გასათვალისწინებელია, რომ: (1) 2015, 2016 და 2017 წლების მონაცემები წარმოდგენილია როგორც ცალ-ცალკე თვითმმართველი ქალაქი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტისა და თვითმმართველი თემი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტისთვის, ისე ჯამური სახითაც და (2) შესაბამისი მონაცემები 2013, 2015, 2016, 2017 და 2018 წლებისთვის აღებულია წარმომადგენლობითი ორგანოს მიერ ოფიციალურად დამტკიცებული ამ წლების ბიუჯეტების პირველადი ვარიანტების მიხედვით (თანხები მითითებულია ათას ლარებში):
სინამდვილეში, ოზურგეთის მაგალითზე, შეიძლება ცალსახად და ერთმნიშვნელოვნად ითქვას, რომ თვითმმართველი ქალაქი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტისა და თვითმმართველი თემი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის ე.წ. „წმინდა“ „საკუთარი“ შემოსავლები, მათი დამოუკიდებელ თვითმმართველ ერთეულებად არსებობის პირობებში, წლიდან წლამდე დინამიკაში მნიშვნელოვნად იზრდებოდა. ასე, მაგალითად, თვითმმართველი ქალაქი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის საკუთარი შემოსავლები (ცენტრალური ბიუჯეტიდან მიღებული გრანტების, მათ შორის, გათანაბრებითი ტრანსფერის გარეშე) 2015 წელს შეადგენდა 1.111,0 ათ. ლარს, 2016 წელს – 2.658,6 ათ. ლარს, 2017 წელს კი – 3.377,0 ათ. ლარს, ხოლო რაც შეეხება თვითმმართველი თემი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის ანალოგიურ მონაცემებს, ამ უკანასკნელის საკუთარი შემოსავლები (ცენტრალური ბიუჯეტიდან მიღებული გრანტების, მათ შორის, გათანაბრებითი ტრანსფერის გარეშე) 2015 წლის ბიუჯეტის საწყისი ვარიანტის მიხედვით, დაგეგმილი იყო 1.563,6 ათ. ლარით, 2016 წელს – 2.969,1 ათ. ლარით, 2017 წელს კი – 4.527,3 ათ. ლარით. შესაბამისად, 2015-2017 წლებში მნიშვნელოვანი ზრდის დინამიკით ხასიათდებოდა ოზურგეთის ორივე მუნიციპალიტეტის ანალოგიური ჯამური მაჩვენებლებიც. საგულისხმოა, რომ 2015-2017 წლებში ოზურგეთის ორივე მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტის შემოსავლები (როგორც ცალ-ცალკე აღებული, ისე ჯამურადაც) იზრდებოდა ცენტრალური ბიუჯეტიდან მიღებული გრანტების ჩათვლითაც და მათ გარეშეც; ამასთან, ზემოაღნიშნული ცხრილიდან, ოზურგეთის მაგალითზე, კარგად ჩანს ადგილობრივი თვითმმართველობებისადმი ცენტრალური ხელისუფლების დამოკიდებულება, რაც იმ ტენდენციაში გამოიხატება, რომ 2015-2017 წლებში რაც უფრო იზრდებოდა ოზურგეთის მუნიციპალიტეტების ბიუჯეტის „წმინდა“ „საკუთარი“ შემოსავლები (როგორც ცალ-ცალკე, ისე ჯამური სახით), ამის პირდაპირპროპორციულად მცირდებოდა ცენტრალური ბიუჯეტიდან მათთვის გადასაცემი გათანაბრებითი ტრანსფერის ოდენობა. კერძოდ, 2015 წელს ცენტრალური ბიუჯეტიდან ოზურგეთის მუნიციპალიტეტებისთვის გადასაცემი გათანაბრებითი ტრანსფერის ჯამური მოცულობა 11.523,6 ათ. ლარს შეადგენდა, 2016 წელს – 10.604,0 ათ. ლარს, 2017 წელს კი – 9.301,0 ათ. ლარს. რაც შეეხება 2018 წელს, ოზურგეთის გაერთიანებული მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტისთვის ცენტრალური ბიუჯეტიდან გათანაბრებითი ტრანსფერის სახით გამოყოფილი საბიუჯეტო რესურსის ოდენობა ოზურგეთის ყოფილი მუნიციპალიტეტებისთვის 2017 წელს გამოყოფილი გათანაბრებითი ტრანსფერების რაოდენობის ზუსტ არითმეტიკულ ჯამს, ანუ 9.301,0 ათ. ლარს შეადგენს, ერთი თეთრით არც მეტსა და არც ნაკლებს. და ესეც მხოლოდ იმის გამო მოხდა, რომ საქართველოს მთავრობას ელემენტარულად პირობა ჰქონდა დადებული, 2014 წელს განხორციელებული ცვლილებებით შექმნილი ახალი მუნიციპალიტეტების კვლავ გაერთიანების შედეგად, არ უნდა გაუარესებულიყო მუნიციპალიტეტების განვითარებისთვის აუცილებელი ფინანსური მდგომარეობა და, შესაბამისად, უნდა შენარჩუნებულიყო მათი ფინანსური რესურსები, აქცენტით მზარდი კაპიტალური ხარჯების გაწევის შესაძლებლობაზე. როგორც ჩანს, ცენტრალური ხელისუფლება მოერიდა მიცემული პირობის პირველივე წელს დარღვევას. თუმცა, თუ იმ ფაქტს გავითვალისწინებთ, რომ ოზურგეთის გაერთიანებული მუნიციპალიტეტისთვის სახელმწიფო ბიუჯეტიდან 2018 წელს გადასაცემი გათანაბრებითი ტრანსფერის ოდენობა ზუსტად იმდენივეა, რამდენიც ოზურგეთის მუნიციპალიტეტების 2017 წლის ანალოგიური ჯამური მაჩვენებელი და, ამასთან, თუ ზემოაღნიშნულ ტენდენციასაც მივიღებთ მხედველობაში, დიდი ალბათობით, სავარაუდოა, რომ ცენტრალური ბიუჯეტიდან მისაღები გათანაბრებითი ტრანსფერის ოდენობა მომდევნო წლების განმავლობაშიც განგრძობს კლებას. არა გვგონია, საკითხისადმი მსგავსი დამოკიდებულება მოტივაციად გამოადგეს მუნიციპალიტეტებს საიმისოდ, რომ მათ ძირითადი სწორება საკუთარი შემოსავლების (გრანტების გარეშე) ზრდაზე გააკეთონ.
გაიზრდება თუ არა ინფრასტრუქტურული პროექტების რაოდენობა მუნიციპალიტეტების გაერთიანების შემდეგ?
ორიოდე სიტყვით უნდა ითქვას ინფრასტრუქტურული პროექტების შესახებაც, რომლის ფართომასშტაბიან განხორციელებასაც, როგორც აღმოჩნდა, თურმე, თვითმმართველი ქალაქების არსებობა უშლიდა ხელს. ქვემოთ მოცემულ ცხრილში წარმოდგენილია ინფორმაცია ოზურგეთის მუნიციპალიტეტში (მუნიციპალიტეტებში) „ინფრასტრუქტურის მშენებლობის, რეაბილიტაციისა და ესპლუატაციის“ პროგრამის დაფინანსებისა და მის ფარგლებში „არაფინანსური აქტივების ზრდაზე“ გათვალისწინებული საბიუჯეტო ასიგნებების შესახებ 2016, 2017 და 2018 წლების მიხედვით; ამასთან, 2016-2017 წლების მონაცემები მოცემულია როგორც ცალ-ცალკე თვითმმართველი ქალაქი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტისა და თვითმმართველი თემი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტისთვის, ისე ჯამური სახითაც. საგულისხმოა, რომ 2016-2017 წლების შესაბამისი მონაცემები ამ შემთხვევაშიც აღებულია საკრებულოს მიერ დამტკიცებული ქალაქ ოზურგეთის მუნიციპალიტეტისა და თვითმმართველი თემი ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის 2016-2017 წლების ბიუჯეტების პირველადი ვარიანტების მიხედვით (თანხები მითითებულია ათას ლარებში):
მკითხველისთვის რომ უფრო უკეთ გასაგები იყოს, თუ რაზეა საუბარი, განვმარტავთ, რომ „არაფინანსური აქტივების ზრდა“ გულისხმობს ქონების შეძენას, შექმნას (აშენებას); საკუთრივ, არაფინანსურ აქტივებში კი შედის სახელმწიფოს ისეთი მატერიალური ქონება, როგორიცაა შენობა-ნაგებობები, გზები, ხიდები, მიწა, მანქანა-დანადგარები, მარაგები და ბუნებრივი რესურსები. შესაბამისად, „არაფინანსური აქტივების ზრდა“, ძირითადად, მოიცავს ბიუჯეტის კაპიტალურ, ინფრასტრუქტურულ ხარჯებს. სწორედ ამიტომაც „ინფრასტრუქტურის მშენებლობის, რეაბილიტაციისა და ესპლუატაციის“ პროგრამა და მის ფარგლებში „არაფინანსური აქტივების ზრდის“ მუხლი არის ყველაზე მეტად საინტერესო იმის საილუსტრაციოდ, თუ რეალურად რა სიტუაციაა ინფრასტრუქტურული პროექტების ფინანსური მხარდაჭერის მხრივ. როგორც ზემოთ მოცემული ცხრილიდან ირკვევა, წინა წლის ანალოგიურ ჯამურ მაჩვენებელთან შედარებით, 2018 წელს არსებითი ხასიათის ზრდა არც „ინფრასტრუქტურის მშენებლობის, რეაბილიტაციისა და ექსპლუატაციის“ პროგრამის დაფინანსებას განუცდია (ზრდა მხოლოდ 18,3 ათ. ლარს შეადგენს) და არც „არაფინანსური აქტივების ზრდის“ მუხლს (ამ შემთხვევაში მატება 27,1 ათ. ლარია). ეს კი, ფაქტიურად, იმას ნიშნავს, რომ ინფრასტრუქტურული პროექტების განხორციელების მხრივ, წინა წელთან შედარებით, რაიმე მკვეთრ ცვლილებებს 2018 წლის განმავლობაში არ უნდა ველოდოთ (აქვე უნდა ითქვას, რომ ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის 2018 წლის ბიუჯეტში და, შესაბამისად, წინამდებარე ანალიზშიც, ამ ეტაპზე ასახული არაა საქართველოს რეგიონებში განსახორციელებელი პროექტების ფონდიდან მიმდინარე წელს მუნიციპალიტეტში დასაფინანსებელი პროექტების ფინანსური უზრუნველყოფა. –ავტ.).
რამდენით გაზარდა შრომის ანაზღაურების მუხლი ახალი თანამდებობის პირების გაჩენამ საკრებულოში?
და ბოლოს, კიდევ ერთიც უნდა აღინიშნოს: 2017 წელს გაუქმებული მუნიციპალიტეტების გაერთიანების (რეალურად, მხოლოდ ტერიტორიული ცვლილების) გარდა, დიდი ზარ-ზეიმით დაანონსებული მნიშვნელოვანი ცვლილებების მიუხედავად, ერთადერთ ხელშესახებ ცვლილებად, რაც ბოლო დროს თვითმმართველობის სფეროში განხორციელდა, ის ფაქტი იქცა, რომ თვითმმართველი ერთეულების წარმომადგენლობით ორგანოში თანამდებობის პირთა წრე გაიზარდა, საკრებულოს თანამდებობის პირის რანგში საკრებულოს ფრაქციის თავმჯდომარის მოადგილის აყვანის ხარჯზე. როგორც ცნობილია, კანონით განისაზღვრა, რომ მუნიციპალიტეტის საკრებულოს ფრაქციის თავმჯდომარეს ჰყავს ერთი მოადგილე, ხოლო, ფრაქციაში ცხრა ან ცხრაზე მეტი წევრის არსებობის შემთხვევაში, ფრაქციის თავმჯდომარე (გარდა ქალაქ თბილისის მუნიციპალიტეტის საკრებულოს ფრაქციის თავმჯდომარისა) უფლებამოსილია ჰყავდეს დამატებით კიდევ ერთი მოადგილე. შედეგად მივიღეთ ის, რომ ოზურგეთის გაერთიანებული მუნიციპალიტეტის 46-კაციან საკრებულოში, დღეის მდგომარეობით, 22 თანამდებობის პირია და აქედან 15 მათგანი სწორედ საკრებულოს ფრაქციის ინსტიტუტთან დაკავშირებულ თანამდებობის პირებს წარმოადგენენ (საკრებულოში არსებული 7 ფრაქციის თავმჯდომარეს დამატებული საკრებულოს ფრაციათა თავმჯდომარეების 8 მოადგილე). შესაბამისად, საკრებულოს ამ 22 თანამდებობის პირის მხოლოდ შრომის ანაზღაურება ადგილობრივ ბიუჯეტს წლის განმავლობაში ნახევარი მილიონი (უფრო ზუსტად კი, – 499,2 ათ.) ლარი უჯდება (ისიც იმ შემთხვევაში, თუკი ამ პირებზე 2018 წლის განმავლობაში არანაირი სახელფასო დანამატი ან პრემია არ გაიცა). აღნიშნულის გათვალისწინებით, თვითმმართველობის სფეროში 2017 წელს განხორციელებული ცვლილებების ეფექტიანობის შეფასება თავად მკითხველისთვის მოგვინდია.
რა შეიძლება ითქვას დასკვნის სახით?
პირველი ის, რომ, წინა წლებთან შედარებით, თვითმმართველი ერთეულის ფუნქციონირებისთვის სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი რომელიმე საბიუჯეტო პარამეტრის არსებითი ზრდა არ მომხდარა (ყოველ შემთხვევაში, ოზურგეთთან მიმართებაში მაინც), – ისეთი ზრდა, რომელსაც შეიძლებოდა გადაეწონა თუნდაც იგივე ოზურგეთისთვის თვითმმართველი ქალაქის სტატუსის ჩამორთმევის ფაქტი. მეორე ის, რომ რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს წინასწარმა გათვლებმა, რომ თვითმმართველი ქალაქების რაოდენობისა და მათი ადმინისტრაციების (ფაქტიურად, ადმინისტრაციული ხარჯების) შემცირება, თითქოსდა, 40-50 მილიონი ლარის საბიუჯეტო ეკონომიას გამოიწვევდა, ოზურგეთის შემთხვევაში, მსუბუქად რომ ვთქვათ, „ჩაილურის წყალი დალია“. და ყოველივე ამის შემდეგ, საქართველოს მთავრობის მიერ 2017 წელს შვიდი თვითმმართველი ქალაქის (მათ შორის, ქალაქ ოზურგეთის მუნიციპალიტეტის) გაუქმებას ერთადერთი ახსნა და მიზეზი შეიძლება მოეძებნოს მხოლოდ – ადგილობრივი არჩევნების მოსაგებად საჭირო კადრების დეფიციტი (საკადრო პოლიტიკის კრიზისი) ხელისუფლებაში. ოზურგეთთან მიმართებით, არსებულ მოცემულობაში, სხვა ახსნის პოვნა, ელემენტარულად, წარმოუდგენელია.
სამწუხაროდ, როგორც ჩანს, საქართველოში ისევ გრძელდება წლების მანძილზე დამკვიდრებული მეტად არასახარბიელო ტენდენცია: იგულისხმება ის, რომ ხელისუფლების სათავეში მყოფი ნებისმიერი მმართველი პოლიტიკური ძალა როგორც კი თვითმმართველობის სფეროში განსახორციელებელ რეფორმებზე იწყებს ლაპარაკს, ამ საკითხს იმ კუთხით კი არ უყურებს, თუ რა უფრო უკეთესი და უმჯობესი იქნება ადგილობრივი დემოკრატიის სტანდარტისა და დეცენტრალიზაციის ხარისხის ასამაღლებლად და რეალური, დამოუკიდებელი თვითმმართველობის ჩამოსაყალიბებლად, არამედ უფრო იმ კუთხით, თუ, მის ხელთ არსებული შეზღუდული საკადრო რესურსებით, თვითმმართველობის რომელი ან როგორი მოდელის არსებობის პირობებში უფრო უკეთ მოახერხებს ადგილობრივი არჩევნების ზედმეტი თავის ტკივილის გარეშე მოგებას. უსიამოვნო ტრადიციაა, მაგრამ, სამწუხაროდ, ფაქტია.
