ავტორი: რუსა მაჩაიძე
საქართველოში მუნიციპალიტეტის ორგანოთა არჩევნებიდან ერთი წელი გავიდა. ამ ერთი წლის განმავლობაში რა გამოიკვეთა თვითმმართველობაში, რა არის მთავარი საკითხი, სად არის პრობლემა და როგორ შეიძლება ამ პრობლემების მოგვარება, ქვეყნის მასშტაბით ყველაზე დიდი – დედაქალაქის საკრებულოს წარმომადგენელს, “გირჩი მეტი თავისუფლების” წევრ ცოტნე კობერიძეს ვესაუბრეთ.
ცოტნე კობერიძე: ერთი წელია, რაც საკრებულოს წევრი ვარ და ამ ერთი წლის განმავლობაში ყველაზე მთავარი მახასიათებელი, რაც შევამჩნიე, არის ის, რომ საკრებულო იმაზე მეტად პოლარიზებულია, ვიდრე გარედან ხალხი გრძნობს ამას. საკრებულოში არის ორი ძირითადი პარტია და “ქართული ოცნება” ცდილობს, ყველა სხვა პარტია”ნაციონალურ მოძრაობას” მიგვამსგავსოს. მოკლედ რომ ვთქვა, საკრებულო რაღაც პოლიტიკურ ორგანოდ არის ჩამოყალიბებული, სხდომის დაწყებისას არის პოლიტიკური განცხადებების დრო და მერე, როდესაც უკვე საკითხების განხილვა იწყება, ზოგი მოსაწევად გადის, ზოგი საერთოდ მიდის და ეს საკითხები უკვე მეორე პლანზე გადადის და რაღაც საკმაოდ უცნაური სხდომები გვაქვს ხოლმე. პრობლემატურია ისიც, რომ სხდომები თვეში ერთხელ ტარდება და ამ დღეს, როდესაც სხდომა ტარდება, იმართება ყველა კომისიის სხდომა, სადაც ამ საკითხების დეტალური განხილვა უნდა ხდებოდეს. გამოდის, რომ ერთ დღეში უნდა მოესწროს ყველაფერი. თვიდან თვემდე არაფერი ხდება და ერთ დღეს უნდა განვიხილოთ მთელი თვის მასალები, რაც იმას ნიშნავს, რომ ეს ყველაფერი ძალიან ზედაპირულად ხდება. ლოგიკურია, რომ როდესაც ერთი თვის მასალის ერთ დღეში ხდება, თან ყველა ფორმატში, სათანადოდ ვერ განიხილავ და მხოლოდ ღილაკზე ხელის დაჭერა ხდება და სხვა არაფერი.
საკრებულო რაღაც პოლიტიკურ ორგანოდ არის ჩამოყალიბებული, სხდომის დაწყებისას არის პოლიტიკური განცხადებების დრო და მერე, როდესაც უკვე საკითხების განხილვა იწყება, ზოგი მოსაწევად გადის, ზოგი საერთოდ მიდის და ეს საკითხები უკვე მეორე პლანზე გადადის და რაღაც საკმაოდ უცნაური სხდომები გვაქვს ხოლმე
– თქვენ რა შთაბეჭდილება გრჩებათ, ასე რატომ ხდება?
ც.კ.: არ ვიცი, ვერაფრით ამოვხსენი. ბევრჯერ ვკითხე, ამას რატომ აკეთებთ, თუნდაც თვეში ორჯერ შევიკრიბოთ და ნახევარ-ნახევარი გვექნება გასავლელი-მეთქი, ან კომისიის სხდომები სხვადასხვა დროს იყოს და მერე ერთ დღეში სხდომაზე განხილვა კიდევ შეიძლება უფრო აზრიანი აღმოჩნდეს, რატომ გვინდა, რომ ერთ დღეში მოვითავოთ ყველაფერი, ერთ დღეს იყოს მედია მოსული, ერთ დღეში ვიჩხუბოთ, ერთ დღეში ვიკამათოთ, რაღაც შოუ დაიდგას, მაგრამ ამაზე პასუხს ვერ ვიღებ. ამაზე რეალური პასუხი არავის გვაქვს, რატომ ვაკეთებთ ამას, რომ მთელი თვის განსახილველს, საჩხუბარს, სალაპარაკოს, მოსაწონს თუ არმოსაწონს მხოლოდ ერთ დღეს ვუთმობთ და თანაც, უფრო დაბალ ხარისხში ვაკეთებთ. ამ ერთ წელში ეს მახასიათებელი გამოვავლინე, რომ საკრებულოს უნდა, რაც შეიძლება, იშვიათად მოხდეს შეკრება და საუბარი.
– კონკრეტულ საკითხებთან დაკავშირებით რა დამოკიდებულებაა?
ც.კ.: რაც შეეხება კონკრეტულ საკითხებს, ჩემი დაკვირვებით, ამ საკრებულოში უფრო მეტი საკითხები მოდის, ვიდრე წინებში. ანუ, მერიას უწევს, რომ უფრო მეტი საკითხი გაიაროს ჩვენთან. ძირითადია საკუთრებების ნაწილი, გადაცემები. მეორე და ერთ-ერთი მნიშვნელოვანია დაზარალებული მშენებლობების საკითხი – “აქსისთან” და სხვა კომპანიებთან რა პროექტებიც არის, რომლის მიხედვითაც, კომპანია, რომელიც უზრუნველყოფს ამ დაზარალებულების საცხოვრებლით უზრუნველყოფას, შეეძლოთ K2 კოეფიციენტის გადაჭარბება ან მიენიჭოთ სხვა რაიმე პრივილეგია, რათა მოხდეს ამ დაზარალებულების უზრუნველყოფა. ძირითად, ეს პროექტები და პროგრამები შემოდის. წლიდან წლამდე მთავარი დღე არის ის დღე, როდესაც ბიუჯეტი მტკიცდება, რადგან ამ დღეს მოდიან მერიიდან, სხვა შემთხვევაში უფრო ნაკლებად და ამიტომ მათთან კომუნიკაცია არ გვაქვს.
წლიდან წლამდე მთავარი დღე არის ის დღე, როდესაც ბიუჯეტი მტკიცდება, რადგან ამ დღეს მოდიან მერიიდან, სხვა შემთხვევაში უფრო ნაკლებად და ამიტომ მათთან კომუნიკაცია არ გვაქვს
– ანუ, თბილისის საკრებულოს მერიასთან კომუნიკაციის პრობლემა აქვს?
ც.კ.: დიახ, პრობლემაა ის, რომ ჩვენთან არ თანამშრომლობენ თბილისის აღმასრულებელი ხელისუფლებიდან, ანუ მერიიდან. არ მოდიან მერიის თანამშრომლები, გამგებლები და საერთოდ, ვისაც იბარებს საკრებულოს ოპოზიცია. მათ ამ კუთხით უარი აქვთ ნათქვამი, მიუხედავად იმისა, რომ რეგლამენტით ამის უფლება არა აქვთ. მათ არ სურთ, რომ ოპოზიციასთან იყოს დებატები და მინიმუმამდეა დაყვანილი ამის შესაძლებლობა.
გარდა ამისა, კიდევ ის არის შესამჩნევი, რომ საკრებულო არის იმ ადამიანების თავშეყრის ადგილი, ვინც ვერ დაკმაყოფილდა საპარლამენტო სიით და გვხვდებიან პოლიტიკოსები, რომლებიც მერე აქ უკვე მხოლოდ საპარლამენტო ლიდერზე, საპარლამენტო პოლიტიკაზე საუბრობენ და მათ დაცვას საკრებულოდან ცდილობენ, რაც მათი პირდაპირი მოვალეობა არ არის და უფრო მეტიც, მათი მიზანი თვითმმართველობის საკითხები უნდა იყოს. შესაბამისად, საკრებულო ძალიან პოლიტიზებულია და იმაზე მეტად, რომელიმე დასავლური ყაიდის ქვეყანაში იქნებოდა.
– რადგან თვითმმართველობის პრინციპზე ვსაუბრობთ, საქართველოში მუდმივად არის ის პრობლემა, რომ თვითმმართველობა არ არის ძლიერი. თქვენ რას ფიქრობთ, სად არის პრობლემა და რა უნდა გაკეთდეს თვითმმართველობის გასაძლიერებლად, თუნდაც თბილისის საკრებულოს მაგალითზე, მით უმეტეს, რომ დედაქალაქში უფრო მეტი ბერკეტებია, ვიდრე სხვა მუნიციპალიტეტებში?
ც.კ.: კი, თვითმმართველობის თვალსაზრისით, თბილისი კიდევ უფრო გამორჩეულია, ვიდრე სხვა მუნიციპალიტეტები, სადაც თვითმმართველობა ფაქტობრივად არ არსებობს, რადგან დიდი გავლენა აქვს ბიუჯეტს და ცენტრალური ხელისუფლების მიერ ხდება ბევრი ვალდებულების აღება, რის გამოც თვითმმართველობები პოლიტიკის და მათ შორის, ფისკალური პოლიტიკის წარმოებაში იმდენად შეზღუდულები არიან, რომ მთლიანად ცენტრზე ხდებიან დამოკიდებულები. მუნიციპალიტეტს არა აქვს შემოსავლები და შესაბამისად, ვერაფერს აკეთებს, უფრო ნაკლები კონკურენციაა მათ შორის და ა.შ. ამ მხრივ თბილისი მაინც უკეთეს მდგომარეობაშია, რადგან ნახევარი საქართველო მაინც თბილისში ცხოვრობს და საქმიანობს. შესაბამისად, თბილისი ცოტა უფრო სპეციფიკურია, მაგრამ ვერ ვიტყვით, რომ პრობლემები აქ არ არის. თბილისის მერი მაინც უფრო პოლიტიკური ფიგურაა და ეს არჩევნებიც უფრო პოლიტიკური, რეფერენდუმთან გატოლებული არჩევნები იყო. შესაბამისად, პარტიებმა მთელი კამპანია ვაწარმოეთ, როგორც ზოგადად, ქვეყანაში პოლიტიკური ფონის შეცვლის საშუალება და ძალიან ნაკლებად, როგორც თვითმმართველობის ორგანოთა არჩევნები და ეს ყველაფერს ეტყობა. როდესაც საკრებულოს წევრს აკრიტიკებ, აკრიტიკებ მის პარტიას და ნაკლებად აინტერესებს ის საკითხი, რაზეც საუბრობ და იღებენ, როგორც პირად შეურაცხყოფას. ეს კი, ცხადია, გავლენას ახდენს ჩვენს საქმიანობაზეც და საერთოდ საკრებულოს მუშაობაზეც, რადგან ვიმეორებ, აცდენილია იმას, რაც გვევალება და მთლიანად აქვს პოლიტიკური კონტექსტი.
რაც შეეხება იმას, თუ მე რას გავაკეთებდი, თბილისში უფრო შესაძლებელია ამის გაკეთება და შესაძლებელია, რომ გაიზარდოს გამგებლების უფლებამოსილებები, რათა უფრო მეტის გაკეთება შეძლოს საკუთარ უბანში. ვგულისხმობ იმას, რომ გამგებელი იყოს მენის დონის ფიგურა და ამ სამაჟორიტარო ოლქებს მინისაკრებულოსავით რომ ჰქონდეს, უფრო კარგად შეძლებენ იმ პრობლემების მოგვარებას, რაც ამ ტერიტორიაზე ხდება, რადგან მათ აქვთ უშუალო შეხება და იციან. იგივე ის, თუ იჯარით ვის რა გადაეცეს, როგორ განისაზღვროს კოეფიციენტები და ა.შ. ანუ, ყველა ის საკითხი, რაც საკრებულოში მთელი ქალაქის მასშტაბით შემოდის, შესაძლებელია, კონკრეტულ სამაჟორიტარო ოლქში შევიდეს და იქ გადაწყდეს. ეს უფრო მეტად უზრუნველყოფს ადგილობრივი მოსახლეობის ინტერესების დაცვას. ასეთ შემთხვევაში საკრებულოც უფრო ნაკლებად იქნება პოლიტიზებული და უფრო მეტად მოხდება კონკრეტულ საკითხებზე კონცენტრირება.
პარტიებმა მთელი კამპანია ვაწარმოეთ, როგორც, ზოგადად, ქვეყანაში პოლიტიკური ფონის შეცვლის საშუალება და ძალიან ნაკლებად, როგორც თვითმმართველობის ორგანოთა არჩევნები და ეს ყველაფერს ეტყობა
მეორეა ის, რომ თვითმმართველობებს უნდა ჰქონდეთ საშუალება, თავად აწარმოონ საკუთარი ფისკალური პოლიტიკა. ცხადია, იქნება უნივერსალური გადასახადი, რადგან გაგვაჩნია უნივერსალური საკითხები, მაგალითად, ჯარი, პოლიცია და ა.შ., მაგრამ არის მთელი რიგი საკითხები, რაც შეიძლება, დაგეგმოს ადგილობრივმა მთავრობამ და მანვე უზრუნველყოს ის შემოსავლები, რაც საჭიროა ამ დაგეგმილის გასაკეთებლად. როდესაც შენ თვითონ ახერხებ, გადასახადებით მოკრიბო ის საკმარისი ფული, რაც გჭირდება იმის გასაკეთებლად, რაც შენვე დაგეგმე, ბევრად უფრო თავისუფალი ხარ და არ ხარ დამოკიდებული ხელისუფლებაზე.
– დღეს თბილისის მთავარი პრობლემები რა არის, თქვენი აზრით, ცუდად რა კეთდება და როგორ უნდა მოგვარდეს?
ც.კ.: როდესაც ამაზე ტელევიზიაში საუბრობ, ძირითად აქცენტს სოციალურ-ეკონომიკურ პრობლემებზე აკეთებ, რაც ცხადია, გასაგებია, რადგან ყველა ადამიანს ეხება, მაგრამ თვითმმართველობის სპეციფიკა ხომ მაინც განსხვავებულია და ამაზე უნდა ვამახვილებდეთ ყურადღებას. ყველამ ვიცით, რომ სიღარიბე პრობლემაა, მაგრამ ამის მიღმა, რაზეც მეურვე მერმა უნდა იზრუნოს, არის ინფრასტრუქტურა და სატრანსპორტო პოლიტიკა. ქალაქში ორი დიდი სანაპირო გვაქვს, რაც საბჭოთა კავშირის პერიოდიდან გაგვაჩნია და ვეღარ იტევს იმ მოთხოვნებს, რაც დღეს გვაქვს. ამ ორ სანაპიროს დამაკავშირებელი ძალიან ცოტა ხიდი გვაქვს, რის გამოც, შეიძლება, ადამიანს მთელი თბილისის შემოვლა დაგჭირდეს, რათა უბრალოდ გზის მეორე მხარეს, ან მეორე სანაპიროზე გადავიდეს. მოკლედ, საცობების პრობლემაა საკმაოდ დიდი და ამ ნაწილში, ჩემი აზრით, საჭიროა ახალი სატრანსპორტო პოლიტიკის შემუშავება და განხორციელება.
– როგორი უნდა იყოს ახალი პოლიტიკა?
ც.კ.: დღევანდელი პოლიტიკის მთავარი შინაარსი მდგომარეობს იმაში, რომ მანქანებით გადაადგილება უნდა გახდეს დისკომფორტული, შეიქმნას საცობები, რის გამოც ადამიანი უარს იტყვის მანქანით სარგებლობაზე და გადავა საზოგადოებრივ ტრანსპორტზე. ანუ, ხელოვნურად უნდა მოხდეს ადამიანის ქცევის ცვლილება. ცხადია, მე ამაზე ნაკლებ იმედს ვამყარებ, რადგან საშუალო ფენა არ ირჩევს საზოგადოებრივ ტრანსპორტს და საკუთარი მანქანით შეიძლება, არ გავიდეს, მაგრამ მგზავრობს ტაქსით და ამით მაინც საცობებს ვიღებთ. ჩემი აზრით, ინფრასტრუქტურა უნდა მოვარგოთ ადამიანის ქცევებს და არა პირიქით – ადამიანის ქცევა ინფრასტრუქტურას. მეტი ხიდი უნდა გაკეთდეს, მეტი ესტაკადები და მეტი საპარკინგე ადგილი უნდა გვქონდეს. ის, რომ მექანიკურად შეცვალო ადამიანის ქცევა და გადასვა საზოგადოებრივ ტრანსპორტზე, სადაც ისედაც ხალხის ტევა არ არის, წარმოუდგენელია. ამიტომ სწორი სატრანსპორტო პოლიტიკა არის ძალიან მნიშვნელოვანი. გზებთან დაკავშირებით კიდევ არის ტენდერების პრობლემა, რადგან სამუშაოები ძალიან იწელება, კეთდება მილიონჯერ და გარდა ფინანსებისა, რაც, ცხადია, თავისთავად დიდი პრობლემაა, ხანგრძლივად გადათხრილ-გადაკეტილი ქუჩები დამატებით პრობლემას ქმნის და იწვევს მოძრაობის კოლაფსებს.
თვითმმართველობებს უნდა ჰქონდეთ საშუალება, თავად აწარმოონ საკუთარი ფისკალური პოლიტიკა
მეორეა ის, რომ მთელი ქვეყნის მასშტაბით უნდა გაჩნდეს დასაქმების წყაროები, რათა ადგილზე იყოს ეკონომიკური აქტივობა. ამით თბილისი განიმუხტება. სხვანაირად არაფერი ეშველება ქვეყანას. როდესაც ქვეყანაში ერთი ქალაქი მეორეზე დაახლოებით ათჯერ უფრო მდიდარია, ეს ძალიან დიდ კოლაფსს წარმოშობს. დეცენტრალიზაციაა აუცილებელი, რათა ადამიანებმა იქ ნახონ სამუშაო, სადაც ცხოვრობენ. მე იმას კი არ ვამბობ, რომ თბილისში ხალხი არ ჩამოვიდეს, არა, რეგიონები უნდა განვითარდეს ისე, რომ მიმზიდველი იყოს ამ ხალხისთვის.
– ტენდერები ახსენეთ და ოპოზიცია ძალიან ბევრს საუბრობს კორუფციაზე სახელმწიფო შესყიდვებში. თქვენ რას ფიქრობთ ამ საკითხზე?
ც.კ.: კორუფციას რაც შეეხება, აქ მთელი სპეციფიკა ის არის, რომ მაგალითად, კონკრეტულ შესყიდვებზე შეიძლება მართლა არ იყოს კონკრეტული დანაშაული, მაგრამ საკითხების დიდმა რაოდენობამ მოაღწია საკრებულომდე, სადაც არა ყოველთვის, მაგრამ ხშირ შემთხვევაში ჩანს, რომ კონკრეტული შესყიდვების უკან დგანან მმართველ პარტიასთან დაახლოებული პირები. იგივე, როდესაც საკრებულოში მოდის ქონების სტატუსის გარკვევასთან დაკავშირებული საკითხები, აღმოაჩენ, რომ მესაკუთრის ცოლი ან ქმარი, ან ნათესავი ან თავად თვითონ ხშირ შემთხვევაში არის კავშირში „ქართულ ოცნებასთან“. პრობლემაა არა ის, რომ კანონდარღვევით მოვიდა საკრებულომდე ეს საკითხი, არამედ ის, რომ მოვიდა მხოლოდ ის საკითხები, სადაც „ოცნებასთან“ დაახლოებული ხალხი ფიგურირებს და არ მოვიდა რიგითი ადამიანების საკითხები. ამიტომ ეს არის ძალიან დიდი პრობლემა, როდესაც რიგით მოქალაქეს საკითხის გასარკვევად თუ პრობლემის მოსაგვარებლად შეიძლება წლები დასჭირდეს, მმართველი პარტიის ხალხის საკითხებს საკრებულო მარტივად და ძალიან მალე აგვარებს. როდესაც საკრებულოში რაღაც საკითხი შემოდის, უკვე იცი, რომ დაინტერესებული პირი “ქართულ ოცნებასთან“ არის დაახლოებული. ეს არსებობდა და ახლაც არსებობს და ეს არის, ჩემი აზრით, დღეს მთავარი პრობლემა და როგორც ვფიქრობ, არამარტო საკრებულოსი, არამედ მთელ ქვეყანაში. ამიტომ ეს საკითხი თუ სისტემურად არ მოგვარდა და პოლიტიკური ნება არ შეიცვალა, არაფერი ეშველება, თორემ კანონის დონეზე ცხადია, რომ ყველაფერი წესრიგშია და ამ მხრივ პრობლემა არ არის. პოლიტიკური ნებაა შესაცვლელი და კულტურა. ჩვენს ქვეყანაში საბჭოთა კავშირიდან მოყოლებული არის ზოგადად ასეთი დამოკიდებულება, რომ თანამდებობაზე მყოფმა უნდა გახეიროს, „ადგილს ხომ არ გააფუჭებს“ ლოგიკით. ანუ, შენ ჩემიანი ხარ და ჩემი საკითხები მარტივად უნდა გაიტანო. ასე არის ეს ქვეყანა მოწყობილი და არამარტო საკრებულოს დონეზე, არამედ ყველგან. რა ტიპის დანაშაულებიც გამოიხატება სხვაგან, აქაც იგივე ხდება. დიდი კომპანიების ხელმძღვანელები კალაძესთან დაახლოებული პირები არიან, აფინანსებენ პარტიას და საკრებულოს უწევს და უწევს კოეფიციენტების გაზრდის თანხმობის მიცემა. ანუ, კანონის ფარგლებში ხდება მსგავსი დანაშაულები.
როდესაც ქვეყანაში ერთი ქალაქი მეორეზე დაახლოებით ათჯერ უფრო მდიდარია, ეს ძალიან დიდ კოლაფსს წარმოშობს. დეცენტრალიზაციაა აუცილებელი, რათა ადამიანებმა იქ ნახონ სამუშაო, სადაც ცხოვრობენ. მე იმას კი არ ვამბობ, რომ თბილისში ხალხი არ ჩამოვიდეს, არა, რეგიონები უნდა განვითარდეს ისე, რომ მიმზიდველი იყოს ამ ხალხისთვის
– მუნიციპალიტეტის საკუთრებაში არსებული ქონების განკარგვა როგორ ხდება, აქ პრობლემები არ არის? ჩვენ თბილისის მერიიდან გამოვითხოვეთ ინფორმაცია უძრავი ქონების რაოდენობის შესახებ და გვიპასუხეს, რომ ამის დამუშავება დიდ დროს მოითხოვს და პასუხს ვერ მოგვცემენ. თავი რომ დავანებოთ საჯარო ინფორმაციის გაცემის პრობლემას, თუ არ იცის მერიამ რას ფლობს, როგორ განკარგავს?
ც.კ.: ერთ-ერთი დიდი პრობლემაა სახელმწიფო საკუთრება, იქნება ეს მუნიციპალიტეტის საკუთრება თუ არა, ამიტომ “გირჩის” და ჩემი პოზიციაა, რომ უნდა მოხდეს ამ საკუთრებების განკერძოება. ამ საკითხზე ვმუშაობდი და სულ მაინტერესებდა, არა მარტო თბილისში, არამედ ზოგადად, სახელმწიფოში რა გვაქვს, რა პოლიტიკა ვაწარმოოთ და რაც აღმოვაჩინე, არის ის, რომ ლოჯისტიკის და სტატისტიკის წარმოების დიდი პრობლემა გვაქვს, განსაკუთრებით, მუნიციპალიტეტებში. ეს ძალიან ცუდია, რადგან ვერ ახერხებ რაიმე პოლიტიკაზე სერიოზულ და მნიშვნელოვან საუბარს. ცხადია, ამის აღწერა ფინანსებთან არის დაკავშირებული და საჭიროა პროფესიონალი ადამიანები. მაგრამ ეს არის გარდაუვალი ხარჯი და რაც მთავარია, გამართლებული, რადგან უნდა ვიცოდეთ, რას ვფლობთ და რა გავაკეთოთ ამ ქონებით. ეს ჩემთვის მართლა პრიორიტეტული საკითხია და, როდესაც საქმე მიდგება იმაზე, რომ ეს ქონება უნდა გადაეცეს ხალხს, ალბათ, მერე მაინც დავფიქრდებით იმაზე, თუ რა რაოდენობის ქონებაა სახელმწიფოს ხელში და რა უნდა გადაეცეს ხალხს. რადგანაც ეს ახლა ნელი ტემპით ხდება და ჯერჯერობით ჰყოფნით იმისთვის, რომ თავის ახლობლებს მისცენ, ეს საკითხი არ აწუხებთ. ამიტომ ცალსახაა, რომ ეს დიდი პრობლემაა, მაგრამ რა გვიკვირს, სულ რაღაც 30 წლის წინ რუსთაველზე ომი იყო. მაგრამ ოდესმე ხომ უნდა დავიწყოთ განვითარებაზე რეალური ფიქრი?
– ანუ ფიქრობთ, რომ ეს არის ტექნიკური პრობლემა და არა მიზანმიმართული პოლიტიკა, რომ ეს ინფორმაცია არ იყოს ხელმისაწვდომი, რასაც შემდეგ საკუთარი შეხედულებისამებრ განკარგავენ, რაც უკვე კორუფციის რისკებს აჩენს?
ც.კ.: მოტივი ზოგჯერ შეიძლება, მართლა ეს იყოს, მაგრამ ზოგჯერ ნამდვილად არის ინფორმაციის არარსებობის ბრალი. რაც შეეხება თბილისის მერიას, რომ უნდოდეთ, არ მგონია, რომ გაუჭირდეთ ამ სტატისტიკის გაკეთება. როდესაც სჭირდებათ, ისე ცვლიან კოეფიციენტს თუ სტატუსს, როგორც აწყობთ და ამიტომ, არაფერი არ არის გამორიცხული. ზოგადად თუ ვიტყვით, უბრალოდ მგონია, რომ ამ საქმეზე სერიოზულად არავინ არ დაფიქრებულა და მეორეა სიზარმაცე, თუ ზემოდან არ დაავალებენ თუ დააძალებენ, არ აკეთებენ. ხშირად ასეც ხდება, სიზარმაცეა მიზეზი და კიდევ ის, რომ არავინ დაინტერესებულა და არა – მაინცდამაინც პირდაპირი განზრახვა.
– საკრებულოს ანგარიშვალდებულება და პასუხისმგებლობა საზოგადოების წინაშე და მეორე მხრივ მერიის, როგორც საკრებულოს, ასევე საზოგადოების წინაშე, რამდენად პრობლემურია და რა არის აუცილებელი იმისთვის, რომ ეს პრობლემები არ არსებობდეს?
ც.კ.: მერიის რა პასუხისმგებლობაზე უნდა ვილაპარაკოთ, როდესაც ძალიან მნიშვნელოვან საკითხზე დავიბარეთ ცოტა ხნის წინ, ვგულისხმობ ვაკის პარკში მომხდარ ძალიან სამწუხარო ფაქტს და კალაძემ არათუ მოსვლა არ იკადრა, არამედ “ოცნება” სხდომაზეც კი არ მოვიდა და კვორუმი ვერ შედგა, სხდომა რომ ჩაგვეტარებინა. ეს არის ერთი ფაქტი, მაგრამ, ზოგადად, ძალიან დიდი პრობლემაა, რომ მერია ანგარიშვალდებულებას ვერ გრძნობს საკრებულოს წინაშე და ოპოზიციურ ფრაქციებს არაფრად აგდებს, მიუხედავად იმისა, რომ ამის ვალდებულება აქვს და რეგლამენტის დარღვევა როდემდე გაგრძელდება, არ ვიცი.
რაც შეეხება მოქალაქეებს და საკრებულოს, იმის გამო, რომ პოლიტიკური ტიპის ორგანოა, ხალხს ნაკლებად აქვს იმის შეგრძნება, რომ საკრებულოც მათ უნდა ეკუთვნოდეს და მათთან იყოს ანგარიშვალდებული. შესაბამისად, მოქალაქეების ჩართულობა ძალიან ნაკლებია. ამიტომაც მგონია, რომ ამ საკითხსაც უფრო მეტი დეცენტრალიზაცია მოაგვარებდა და შესაძლებელი იქნებოდა მოქალაქეთა უფრო მეტი ჩართულობა. ამიტომ ვიმეორებ, მეტი დეცენტრალიზაციაა საჭირო ყველანაირი თვალსაზრისით.